Cięcie drzew i krzewów ma decydujący wpływ na ich owocowanie. Ma też znaczenie na prawidłowy wzrost i rozwój rośliny. Należy jednak pamiętać, by wykonywać tę czynność corocznie. Zabieg ten należy przeprowadzać w odpowiednim czasie i specyficznie dla każdego gatunku.
Głównym celem cięcia jest wyeliminowanie gałęzi i pędów takich, które nie owocują, albo zacieniają wnętrze rośliny, bądź są chore, uszkodzone czy zaschnięte. Jednocześnie dzięki temu wzmacniamy pędy owoconośne, co przekłada się na utrzymanie i uformowanie zawiązanych wiosną owoców. Wykonując cięcie już od momentu posadzenia (rośliny sadzone na jesień przycinamy wiosną), nadajemy i kształtujemy przyszłą formę i pokrój.
Terminy cięcia drzew i krzewów owocowych:
• Cięcie zimowe – przypada na okres spoczynku roślin.
• Cięcie letnie – przypada na ok. połowę okresu wegetacji.
Cięcie zimowe drzew owocowych można rozpocząć w chwili ustąpienia silnych mrozów. Termin uwarunkowany jest pogodą, a także wielkością areału, na którym mamy przeprowadzić przycinanie. Cięcia w sadach towarowych zaczynamy wcześniej, aby zakończyć pracę około połowy kwietnia. Rośliny odporniejsze na nasze warunki klimatyczne, czyli jabłonie i grusze, możemy przyciąć w pierwszej kolejności.
Brzoskwinie, nektaryny i śliwy w pierwszych latach po posadzeniu, tniemy jeszcze zimą. Starsze rośliny tych gatunków, podobnie jak morele, wiśnie i czereśnie, tniemy latem tuż po zbiorach owoców, by jak najmniej narazić drzewa na choroby drewna i kory (rak bakteryjny). Nie należy jednak wykonywać cięcia zbyt późno, ponieważ niezabliźnione, świeże rany mogą zostać uszkodzone przez mróz.
Koniecznym cięciem w przypadku grusz i jabłoni jest wycinanie jednorocznych pędów, zwanych wilkami. Usuwamy je w chwili dojrzewania owoców, by niepotrzebne pędy nie zacieniały wybarwienia dojrzewających owoców.
Regulujemy kształt korony drzewa, wycinając pedy naruszające jego bryłę. Usuwamy pędy rosnące do środka korony, krzyżujące się z sobą lub rosnące w dół. Celem tych zabiegów jest doprowadzenie do prawidłowego naświetlenia wewnątrz rośliny, a także utrzymanie jej odpowieniej wielkości i formy.
Przycinanie krzewów owocowych zależy od zawiązywania owoców – w zależności, czy owocowanie występuje na pędach jednorocznych, czy starszych.
W przypadku porzeczki usuwamy pędy starsze niż trzyletnie, osłabione i skierowane w dół. Podobnie postępujemy w przypadku agrestu – przycinamy pędy tak, by w jak najmniejszym stopniu rozkładały się na podłożu. Maliny i jeżyny po zbiorze przycinamy tuż nad ziemią. Borówka wysoka owocuje na pędach dwu i trzyletnich, dlatego cięcie polega na usunięciu najstarszych, nieowocujących pędów oraz słabszych jednorocznych.